شات بلاست چیست؟
شات بلاست (Shotblasting) روش مورد استفاده برای تمیز کردن، تقویت (peen) و یا پلیش فلزات است. به فرایند پرتاب ساچمه های ریز فولادی به سطح فلزات (نمونه کار های صنعتی) به منظور پوسته زدایی بعد از عملیات ریختگری، زنگ زدایی، رنگ زدایی و تمیزکاری، شات بلاست می گویند. البته اگر از فشار هوا برای فرایند پرتاب ساچمه استفاده شود به این عملیات ایربلاست (Airblasting) می گویند ولی اگر از توربین های پر سرعت با چرخ دوار این ساچمه ها پاشیده شود فرایند را شات بلاست (Shotblasting) می نامند.
شات بلاست در تقریبا در هر صنعت که با فلز کار دارد از جمله هوافضا، خودرو، ساخت و ساز، ریخته گری، کشتی سازی، راه آهن، و بسیاری دیگر استفاده می شود.
در حالت کلی یک دستگاه شات بلاست از سه قسمت تشکیل می شود:
۱- الواتور به عنوان بالابرنده ساچمه
۲- توربین که نقش پاشنده ساچمه را بازی می کند
۳- توربین غبارگیر که مسئولیت جمع آوری گرد و غبار حاصل از عمل شات بلاست را دارد.
در تکنولوژی شات بلاست با ذرات فلزی توسط پرتاب ذرات فلزی ریز با مخلوطی از مواد ساینده فلزی و شن (سنگریزه) با سرعتی بالا به سطحی است که تمیز کاری می شود. این نیروی زیاد پرتـابی توسـط نیـروی گریز از مرکز چرخشی چرخی است که پره های پارو مانند قابل تغییر داشته و سرعت بالایی دارد. مواد ساینده در طول شعاع چرخشی پره ها حرکت کرده و باسرعت زیاد در جهت قابل تنظیم و تعیین شده برخورد می کنند. همین که ماده ساینده با سطح برخورد کرد آن را تمیز می کند، سپس ماده ساینده کمانه کرده و داخل اتاقکی می شود که مجدد مورد مصرف قرار می گیرد، ماده ساینده قابل مصرف مجدد از گرد و غبار و مواد اضافی جدا شده و مجدد استفاده می شود. جریان هوا گردو غبار را توسط شلنگ به جمع کننده گرد و غبار برده که از آنجا دور ریخته می شود.